بیماری اپی گلوتیت چیست؟
اپیگلوتیت ( epiglottitis) عبارت است از یک عفونت ناگهانی و تهدیدکننده زندگی درکودکان که در اپیگلوت روی میدهد. اپیگلوت یک صفحه بافتی کوچک در عقب گلو است که از ورودی نای مراقبت به عمل میآورد. اپیگلوتیت مسری است و اغلب با خروسک (کروپ) که خطر کمتری دارد اشتباه میشود.
تورم اپیگلوت ممکن است در عرض 12 ساعت از شروع بیماری باعث بسته شدن کامل راه هوایی شود، بنابراین بیمار باید فوراً تحت درمان قرار گیرد.
اپیگِلوتیت به معنی التهاب اپیگلوت است. غضروف الاستیک اپیگلوت بخشی از راه هوایی فوقانی است که در انتهای زبان قرار دارد از اینرو این بیماری میتواند موجب انسداد راه هوایی شود و خطرناک است. بیماری در کودکان زیر هفت سال و در زمستان شایعتر است.
شایعترین عامل بیماری باکتری هموفیلوس آنفلوآنزا نوع b میباشد هرچند استرپتوکوکها نیز میتوانند موجب اپی گلوتیت شوند.
بیماری اپی گلوتیت یک بیماری مسری عفونی است. اپی گلوتیت در اپیگلوت (بافتی کوچکی در عقب گلو که از ورودی نای مراقبت می کند) اتفاق میافتد و سبب انسداد مجرای هوایی میشود.
بیماری اپی گلوتیت نوعی بیماری است که به دلیل التهاب غضروف الاستیک اپیگلوت که در انتهای زبان و راه هوایی فوقانی قرار گرفته است موجب انسداد راه تنفسی گردیده و بسیار خطرناک است.
شایع ترین علت بیماری اپی گلوتیت (Epiglottit) یک عفونت باکتریایی است و این باکتری شایع ترین باکتری است که باعث بیماری آنفلوآنزای هموفیلی نوع ب می شود. همچنین استنشاق میکروب آلوده از طریق سرفه یا عطسه موجب ابتلا به این بیماری می شود.
علاوه بر این، ویروس ها از جمله آنهایی که سبب زونا و آبله مرغان می شوند نیز می توانند موجب اپی گلوتیت شود. اپیگلوتیت مسری است و اغلب با خروسک (کروپ) که خطر کمتری دارد اشتباه می شود. توجه داشته باشید که تورم اپیگلوت ممکن است درعرض 12 ساعت از شروع بیماری باعث بسته شدن کامل راه هوایی شود، بنابراین بیمار باید فورا تحت درمان قرار گیرد.
علایم بیماری اپی گلوتیت چیست؟
بیماری با گلودرد شروع شده و به سرعت شدت پیدا کرده و طی چند ساعت منجر به سختی بلع غذا (و ریزش بزاق) میشود. بیمار تب دار بودهاست و بیمار طی ۶ ساعت اول دچار اختلال در تنفس شده و صداهای خشن تنفسی (hoarseness of voice and stridor) پیدا میکند. در صورت عدم درمان بیماری میتواند کشنده باشد (اورژانس). از معاینه ته حلق بیمار بدون وجود امکانات پیشگیرانه بایستی اجتناب کرد. لارنگوسکوپی و گرفتن رادیوگرافی ساده گردن (دیدن علامت شست در گرافی) به تشخیص در مرحله اول کمک میکند.
صدا یا گریه خفه و گرفته می شود. (در خروسک صدا یا گریه خشن تر است)
سرفه در حد کم است. (در خروسک سرفه زیاد و شبیه پارس سگ است)
گلو درد
تب
خشونت صدا
آبریزش از دهان به علت مشکل در بلع بزاق
مشکل تنفسی فزاینده
دم پر سروصدا، جیغ مانند و با فرکانس بالا
بنفش شدن پوست و بستر ناخن ها
کودک سر خود را ممکن است در وضعیت نامعمولی قرار دهد. کودک گردن خود را به عقب و بدن خود را به جلو خم می کند، زبانش را بیرون می آورد و پره های بینی را تا حد امکان گشاد می کند. با این کار کودک تلاش دارد تا هوای بیشتری را استنشاق کند.
وجود یک بیماری که مقاومت بدن را کاهش داده باشد باعث تشدید در بروز خطر ابتلا به این بیماری می گردد.
علت بیماری اپی گلوتیت
عفونت اپی گلوتیت توسط باکتری (معمولاً هموفیلوس آنفلوآنزا، پنوموکک یا استرپتوکک) منتقل می شود.
راه های پیشگیری از اپی گلوتیت
اگر کودکتان قبلاً مبتلا به اپی گلوتیت شده است، هرگونه عفونت تنفسی را جدی بگیرید و برای درمان تحت نظارت مراجعه کنید. کودک باید واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا را بزند.
عوامل تشدید کننده بیماری اپی گلوتیت:
- وجود یک بیماری که مقاومت بدن را کاهش داده باشد.
- محیط زندگی شلوغ یا غیربهداشتی
عوارض اپی گلوتیت:
اگر بیماری اپی گلوتیت سریعا درمان نشود، ممکن است مسیر هوا را کلا ببندد. این بدان معناست که هوا دیگر به ریه نمی رسد و فرد ممکن است بمیرد. به ندرت ممکن است عفونت از اپی گلوت به دیگر قسمت های بدن از جمله گوش، مغز و قلب و ریه ها منتشر شود.
در صورت عدم درمان به موقع عفونت اپی گلوت ممکن است بیماریهایی از قبیل عفونت بافت عمقی زیر پوست (سلولیت)، ذاتالریه، مننژیت، عفونت مفصل، عفونت و یا التهاب پرده دور قلب امکان بسته شدن مسیر هوایی و مرگ فرد رخ دهد.
تشخیص اپی گلوتیت
اقدامات تشخیصی ممکن است شامل کشت
خون، کشت گلو، و سایر اقداماتی که تحت کنترل دقیق انجام میگیرند تا از بروز
عوارض جلوگیری شود باشد.
♦اگر فردی مشکوک به اپی گلوتیت بود، باید سریعا در بیمارستان بستری شود.
♦ وقتی در بیمارستان هستید، برای کمک به تشخیص قطعی اپی گلوتیت ممکن است پزشک از روشی به نام "نازوفارنگوسکوپ" استفاده کند. در این روش، یک لوله نازک و انعطاف پذیر از داخل بینی به طرف گلو فرستاده می شود. پزشک می تواند از داخل لوله به داخل گلو نگاه کرده و ورم و قرمزی اپی گلوت را تشخیص دهد.
♦ گاهی پزشک می تواند از گلو با اشعه ایکس عکس بگیرد تا متوجه تورم اپی گلوت شود.
♦ همچنین ممکن است نمونه ای از مخاط گلو را برداشته و برای بررسی عفونت به آزمایشگاه بفرستد.
♦ ممکن است نمونه ای از خون هم از بیمار گرفته شود تا مجددا علائم عفونت بررسی شود.
• اگر مشکوک به اپیگلوتیت هستید هرگز سعی نکنید ته گلوی کودک را نگاه کنید.
• کودک را به جای خواباندن بنشانید.
• کودک را تا رسیدن به بیمارستان آرام و بیحرکت نگاه دارید. اضطراب و ترس بچه باعث بدتر شدن مشکلات تنفسی میشود.
• بستری کردن کودک برای دادن اکسیژن و انجام سایر اقدامات مراقبتی ویژه
• جراحی برای باز کردن راهی به نای یا قرار دادن لولهای در نای برای اینکه کودک بتواند تنفس کند. راهی که به نای باز شده است (یا لولهای که در نای قرار داده شده است) در عرض 3-1 روز بسته (یا درآورده) میشود.
• پس از ترخیص از بیمارستان، شبها در اتاق کودک یک دستگاه بخور تولید هوای مرطوب خنک بگذارید. این کار را 3-2 هفته ادامه دهید. ضمناً دستگاه باید روزانه تمیز شود.
داروها
• آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت. آنتیبیوتیک باید حداقل 10 روز ادامه یابد.
• داروهای کورتیزونی برای کاهش التهاب
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
تا وقتی که تمام علایم برطرف نشده باشند، استراحت در رختخواب ضروری است. سپس کودک میتواند بهتدریج فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری هایش را از سر گیرد.
رژیم غذایی
تا زمانی که کودک دوباره قادر به بلع باشد باید تنها از مایعات (معمولاً سرم) استفاده شود. پس از ترخیص از بیمارستان، کودک را تشویق کنید که مایعات بیشتر بنوشد. رژیم غذایی کودک در این هنگام به حالت عادی برمیگردد.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
• اگر کودکتان علایم اپیگلوتیت را دارد. خصوصاً اگر کودک مشکل تنفسی داشته باشد، اورژانس را خبر کنید.
• اگر کودک شما قبلاً مبتلا به اپیگلوتیت شده است، و هماکنون علایم عفونت تنفسی دارد.