آبله مرغان

آبله مرغان یک بیماری عفونی و عامل آن ویروس واریسلا زوستر می باشد. بیماری آبله مرغان باعث راش های پوستی تاول مانند شده و همچنین باعث خارش بدن، خستگی و تب می شود. این بیماری برای افرادیکه تاکنون دچار آبله مرغان نشده و یا واکسیناسیون نشده اند، بسیار مسری می باشد. این بیماری می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در کودکان شایع تر است .

بیماری آبله مرغان ، علل و درمان آن

آبله مرغان که بیماری واریسلا نیز نامیده می شود، به طور معمول بصورت بثورات پوستی خارش دار بروز می کند. دانه ها یا جوشهای آبله مرغان به صورت برآمدگی کوچک شروع می شوند که به سرعت به تاول های کوچک مایع دار با زمینه صورتی تغییر شکل پیدا می کنند و در نهایت به صورت پوسته های قهوه ای و خشک شده در می آیند.

 این دانه ها و جوش ها اغلب از پوست سر، صورت یا تنه شروع می شود، سپس می تواند در سر تا سر بدن پخش شود. کودکان اغلب بین 500-250 دانه آبله می زنند، اگرچه در مواردی ممکن است بیماری فقط به چند تاول کوچک محدود شود.

کودک نوپای شما ممکن است خسته و بیحال بنظر برسد و شاید کمی تب داشته باشد. احتمالا اشتهایش را از دست داده و مختصری سردرد یا درد در ناحیه شکم دارد. در حدود دو روز قبل از بیرون ریختن دانه ها، ممکن است سرفه یا آبریزش از بینی داشته باشد. بیماری آبله مرغان معمولا 5 تا 10 روز طول می کشد.

چگونه کودک نوپای من می تواند به آبله مرغان مبتلا شده باشد

بیماری آبله مرغان توسط ویروس واریسلا زوستر (varicella zoster) ایجاد می شود که از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا می کند. اگر نوپای شما تا کنون واکسن آبله مرغان نزده است یا به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده است در صورت تماس با فرد مبتلا، امکان ابتلای وی به این بیماری بسیار زیاد است.

نحوه انتقال بیماری از طریق تماس با دست افراد آلوده یا تماس با تاول های فرد آلوده است. همچنین تنفس در فضایی که فرد آلوده بر اثر تنفس یا عطسه، سرفه آلوده به ویروس کرده اند سبب انتقال بیماری می شود (ویروس در اثر تماس با مستقیم یا مایع تاولها قبل از اینکه شروع به پوسته ریزی بکند، نیز سبب انتقال بیماری میشود). اگر کودک شما در معرض تماس با ویروس قرار گیرد اغلب 14 روز تا 16 روز طول می کشد تا دانه ها و جوشهای چرکی ظاهر شود. اگر چه دوره تظاهر بیماری می تواند بین 10 تا 21 روز نیز طول بکشد.

برای بچه های سالم بیشتر یک بیماری آزار دهنده است تا یک تهدید واقعی. البته حتی بچه های سالم هم بندرت می توانند دچار عوارض آبله مرغان شوند؛ این عوارش ممکن است یک عفونت باکتریایی پوستی، پنومونی یا ذات الریه، آنسفالیت یا ورم مغز باشد.

اگر کودک شما آبله مرغان دارد و بیمارتر از آنچه که مورد انتظار است به نظر می رسد، حتما به دکترش اطلاع دهید. اگر تب بیمار بعد از چند روز که از شروع بیماری می گذرد همچنان افزایش می یابد، اگر دانه یا جوشی در چشم کودک بزند یا پوست اطراف آبله ها متورم و دردناک و خیلی قرمز باشد، حتما به پزشک متخصص اطفال وی اطلاع دهید.

اگر کودک شما یک بیماری مزمن تضعیف کننده سیستم ایمنی مانند لوسمی دارد یا در حال مصرف مقادیر بالای کورتیکواستروئید است (که مثلا در بیماری آسم استفاده می شود)، ابتلا به عفونت آبله مرغان می تواند عوارش خطرناک برای وی ایجاد کند.

بعضی تدابیر پیشگیری کننده مانند تزریق سرم ایمونوگلوبولینِ واریسلا یا واکسن آن تنها اگر مدت کوتاهی بعد از تماس با ویروس بیماریزا تزریق شود، می تواند موثر باشد.

در چنین شرایطی با بروز اولین علائم آبله مرغان حتی اگر کودک شما فقط با فرد مبتلا به آبله مرغان تماس داشته باشد، حتما به پزشک او اطلاع دهید.

بالغینی که به آبله مرغان مبتلا می شوند بیماری سخت تری خواهند داشت و در خطر ابتلا به عوارضی مثل پنومونی باکتریایی خواهند بود.

اگر شما حامله هستید و هرگز آبله مرغان نگرفته اید در صورتی که کوچکترین شکی از تماس با فرد مبتلا داشته اید حتما به پزشک خود اطلاع دهید و یا حتی از ایشان اطلاعاتی در مورد مواردی که باید رعایت کنید و احتیاط های لازم جهت پیشگیری از بیماری خود بخواهید.

عوارض ابتلا به بیماری آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان عموما بیماری معتدلی و کم خطری می باشد. بااینحال این بیماری می تواند خطرناک شده و باعث عوارضی جدی در بعضی از افراد شود. این عوارض شامل:

عفونت باکتریایی پوست، بافت های نرم، استخوان ها، مفاصل و یا خون شود.

پنومونی

التهاب مغز (ورم مغز)

سندرم شوک عفونی

سندرم ری در افرادیکه هنگام ابتلا به این بیماری از آسپرین استفاده می نمایند.

آبله مرغان یک بیماری عفونی است

زونا چیست؟

همان ویروسی که سبب بیماری زونا می شود، می تواند سبب ایجاد دانه ها و جوش های دردناک بنام زونا شود. وقتی که یک بچه در دوران کودکی آبله مرغان می گیرد، ویروس در بدن وی باقی می ماند و می تواند سالها بعد مجددا در شرایط خاصی فعال شده و باعث بروز علائم شود. زونا می تواند چندین سال بعد از اولین ابتلا کودک به آبله مرغان ظاهر شود.

تقریبا از هر ده نفری که در کودکی تجربه آبله مرغان را داشته اند، یک نفر ممکن است در بزرگسالی به زونا مبتلا شود.

آیا راه و روشی برای پیشگیری از بیماری آبله مرغان وجود دارد؟

بله. واکسن آن از سال 1373 در دسترس بوده و متخصصین اطفال پیشنهاد می کنند که بهتر است کودکان 12 تا 18 ماهه یک دوره این واکسن را دریافت کنند و یک یادآور نیز در 4 تا 6 سالگی داشته باشند. واکسیناسیون آبله مرغان 95% کودکان را از ابتلاء به آبله مرغان جدی و شدید حفظ می کنند.

البته واکسن آبله مرغان ممکن است در بچه های سالم هم عوارضی داشته باشد. اگر کودک شما به ژلاتین موجود در واکسن یا به آنتی بیوتیک نئومایسن حساسیت داشته باشد یا در تزریق دوزهای قبلی واکنش آلرژیک نشان داده باشد، در اینصورت واکسیناسیون آبله مرغان توصیه نمی شود.

اگر کودک شما به سرطان یا هر بیماری دیگری که بر سیستم ایمنی بدن تاثیر می گذارد، مبتلا باشد یا اگر اخیرا تزریق خون داشته یا مقادیر بالایی داروهای استروئیدی می گیرد لازم است در مورد تزریق واکسن آبله مرغان با پزشک معالج وی مشورت کنید تا موضوع را به دقت بررسی کنند.

برای درمان آبله مرغان در فرزندم چه کارهایی لازم است انجام دهم؟

از کودکتان در خانه نگهداری و مراقبت کنید تا دانه های آبله خشک شده و به پوسته تبدیل شود. این امر سبب بهبود سریعتر شده و از انتشار بیماری به سایرین هم جلوگیری می کند.

متاسفانه یک یا دو روز قبل از شروع تظاهرات بیماری و بروز جوشها و دانه های آبله، فرد بیمار بیشترین احتمال سرایت را به دیگران دارد. یعنی قبل از اینکه خود فرد یا حتی والدین کودک متوجه شروع بیماری شوند، احتمال انتقال بیماری به سایرین بیشتر از هر زمان دیگری است.

وقتی که کودک شما در حال بهبودی است، مهمترین کاری که می توانید انجام دهید کاهش یا از بین بردن خارش است. حمام یا دوش روزانه یا هر چند ساعت یکبار می تواند مفید باشد. افزودن بیکربنات سدیم مخصوص استحمام به آب وان یا ریختن آن در ظرف بزرگی که برای دوش گرفتن کودک از آن استفاده شود برای کاهش درد و خارش مفید است.

بعد از حمام نیز می توانید لوسیون کالامین را روی آبله های خشک شده و مناطق خارش دار بگذارید.

اگر چه سخت است اما باید از خاراندن و کندن زخمها جلوگیری شود. زیرا زمان و دوره درمان را به تعویق می اندازد. اگر زخمها کنده شوند می تواند موجب ایجاد اسکار (زخم جوش) شده و موجب عفونت پوست شبیه زرد زخم شود. کوتاه نگه داشتن ناخنهای کودک به جلوگیری از کنده شدن و زخم شدن محل آبله ها کمک می کند.

تب را می توان با استامینوفن یا ایبوبروفن پایین آورد و هرگز از آسپرین استفاده نکنید، زیرا سبب بروز سندرم Reye's که معمولا نادر اما خطرناک است در کودکان می شود.

در صورتیکه خارش موجب ناراحتی و بیقراری کودکتان شده باشد می توانید از آنتی هیستامین به مقدار مناسب استفاده کنید.

از داروی ضد ویروس آسیکلوویر برای درمان آبله مرغان می توان استفاده کرد (در بچه هایی که از نظر ایمنی مشکلی ندارند). برای بچه هایی یا سیستم ایمنی ضعیف شده آسیکلوویر می تواند موجب وخامت حال بیمار شود. بنابراین در مورد استفاده از دارو حتما با پزشک اطفال کودکتان مشورت کنید.

آبسه دندان

آبسه چیست؟

حفره پرچرکی است که در داخل یا اطراف ریشه دندان تشکیل می شود. آبسه معمولا بدنبال پوسیدگی دندان ایجاد می شود که بتدریج مینا و عاج را تخریب کرده و به میکروب ها اجازه تهاجم به مغز دندان (پالپ) را می دهد و گاها ممکن است آبسه دندان تشکیل شود.

انواعی از آبسه هم به علت مشکلات پریودنتال (بافت نگهدارنده دندان) ایجاد می شوند.به آنها ابسه پریودنتال گفته می شود.
آبسه دندانی می تواند بی نهایت دردناک باشد و ممکن است سبب سست شدن دندان در حفره دندانی شود.

عفونت از نوک ریشه دندان خود را به لثه رسانده و باعث تورم و ایجاد درد شدید آن میشود! معمولا درمان در این حالت کمی پیچیده تر بوده ودر مواردی ممکن است لازم باشد دندان را کشید. در موارد پیشرفته تر از عفونت، آبسه دندان ممکن است به نواحی حساسی از سر و گردن نیز برسد که برای آن نیاز به جراحی های پیچیده در اتاق عمل باشد.
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتی بیوتیک به هیچ وجه توصیه نمی شود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتی بیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها می گردد. پس در صورت بروز آبسه های دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید. از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها می شود.
نقش اصلی در درمان آبسه های دندانی، اول حذف عامل عفونت است که این عمل به صورت باز کردن راهی مثل بریدن بافت های روی آبسه، عصب کشی دندان یا حتی خارج کردن دندان برای خروج چرک انجام می شود و دومین راه تجویز آنتی بیوتیکهای لازم برای کامل شدن درمان و حذف مواد عفونی است که البته هر دو مورد باید در مطب و با نظر دندان پزشک انجام شود.
اگر آبسه ها در نواحی سطحی و در مجاورت استخوان فک باشد، مشکل چندانی پیش نمی آید و به آسانی می توان آن ها را کنترل و درمان کرد اما اگر این عفونت به فضاهای عمقی مانند فضاهای اطراف حلق، مجاری تنفسی و حتی اطراف مغز راه پیدا کند می تواند بسیار خطرناک باشد و موجب انسداد راه های تنفسی، درگیری مغز و مننژیت (التهاب پرده مغز) و انتشار در خون شود.
حتی اگر به یک آبسه سطحی به موقع رسیدگی نشود این عفونت می تواند به بافت های عمقی تر گسترش یابد و دردسرساز شود

.

مکانیسم آبسه دندان :

منطقه محدودی از چرک ناشی از عفونت باکتریایی است سیستم ایمنی بدن به عفونت واکنش نشان می دهد گلبول های سفید خون را به محلول عفونت می فرستد تا به مقابله با آن بپردازد.

چرک مخلوطی از سلولهای مرده و زنده خون آنزیم ها و بقایای تخریب شده سلول ها و بافت هاست وقتی که راهی برای خروج چرک وجود داشته باشد آبسه تشکیل می شود.
آبسه ها در هر جای بدن می توانند تشکیل شوند در دهان آبسه ها در بافت لثه یا در ریشه های دندان و بافت های اطراف دندان تشکیل می شود. علت آن می تواند تروما (غذا یا بقایای جمع شده در عمق لثه) باکتری ها ( که وارد فضای پالپ شده اند) یا یک پاکت پریودنتالی عمیق باشد.
افراد با مقاومت کم بدن در معرض تشکیل بیشتر آبسه ها هستند. در ابتدا آبسه ممکن است موجب سردرد شود که می تواند شدید باشد عصب دندان می تواند عفونی شود عفونت از لثه گذشته و در دهان باز شود وقتی آبسه به دهان راه باز می کند درد کاهش می یابد اما درمان دندانپزشکی بایستی انجام شود.
اگر آبسه درمان نشود عفونت به سایر جاهای سر و گردن گسترش می یابد.

علائم آبسه دندان

علائم اصلی آبسه دندان بتدریج ظاهر شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد :

درد شدید در لمس دندان مبتلا و حین گاز زدن و جویدن
سست شدن دندان مبتلا
تورم حساس و قرمز رنگ لثه روی ریشه دندان
آزاد شدن چرک به داخل دندان
اولین علامت این آبسه های خطرناک به طور معمول تب بالا و بی حالی است.
در این شرایط حال عمومی بیمار خوب نیست و فرد احساس درد، دشواری در بلعیدن غذا و آب دارد، با توجه به این که پزشک می تواند این آبسه را احساس کند و تشخیص دهد باید به محض بروز علایم به دندان پزشک مراجعه کرد.
در این مرحله بسیار مهم است که مشخص شود، عفونت در کجا وجود دارد تا به موقع بتوان از طریق جراحی به آن رسیدگی و عفونت را تخلیه کرد که در این مرحله باید فرد در بیمارستان بستری و با عمل جراحی، این آبسه و چرک تخلیه شود.
در این مورد مصرف آنتی بیوتیک خوراکی بی فایده است و باید در بیمارستان آنتی بیوتیک به صورت وریدی به بیمار تزریق شود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت از دندان به سطح لثه کانال زده و یک تورم دردناک که آبسه دندان نامیده می شود، شکل بگیرد. اگر آبسه دندان بترکد چرک به داخل دهان آزاد شده و درد را کاهش می دهد. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است صورت متورم و دردناک شود و گاها تب نیز ایجاد شود. اگر به آبسه دندان مشکوک شدید بایستی هر چه سریع تر با دندانپزشک خود مشورت کنید

.

تشخیص

معمولاً دندانپزشک آبسه دندان را با معاینه دهان و دندان تشخیص می دهد.

راه های تشخیص:

ضربه آرام به دندان ها
آزمایش حرارتی
استفاده از یک تستر الکتریکی
ممکن است استفاده از X.ray هم ضرورت داشته باشد.
وقتی آب تخلیه می شود علایم آبسه فرو کش میکنند اما عفونت کما کان پابرجاست تا زمانی که دندان درمان شود.

درمان

ابتدا بایستی آبسه تخلیه شود که با آن درد و مقدار زیادی عفونت کاهش می یابد سپس درمان ریشه ممکن است لازم باشد و بایستی سریعاً انجام شود. اگر آبسه بافت لثه را درگیر کرده باشد توصیه می شود دهان را با آب گرم شستشو کنید این کار چند بار در روزوچندین روز بایستی انجام شود. استفاده از آنتی بیوتیک برای حذف کامل عفونت ضروری است. مدتی بعد رادیوگرافی از دندان برای اطمینان از حذف عفونت لازم است.
دندان عقل هم می تواند موجب آبسه و عفونت شود، به طور معمول دندان های عقل نیمه نهفته می تواند موجب آبسه شود. اگر نیمی از دندان عقل شما زیر لثه نهفته است، لثه اطراف آن می تواند روی دندان را بگیرد و میکروب ها در لثه اطراف این دندان جمع شود و با تحریک این بافت (هنگام گاز گرفتن لثه) دندان عقل عفونی و دچار آبسه شود بنابراین در این مواقع لازم است ابتدا با مصرف آنتی بیوتیک مناسب، عفونت اطراف دندان عقل کنترل و سپس دندان عقل از دهان خارج شود چرا که عفونت اطراف این دندان می تواند موجب درگیری فضاهای عمقی تر هم شود که این امر خطرناک است.
ممکن نیست آبسه ها آن قدر وسیع شود که نیاز به تخلیه بافت و استخوان های صورت مانند استخوان گونه و … باشد به طور معمول چنین اتفاقی پیش نمی آید و آبسه ها موجب درگیری استخوان نمی شود که نیاز به خارج کردن استخوان باشد، فقط نیاز است محل تجمع چرک تخلیه شود.

پیشگیری

رعایت بهداشت خوب دهان با تمیز نکه داشتن لثه ها و دندان ها از بقایای غذایی می تواند پیشگیری کننده باشد معاینات منظم دندانپزشکی بسیار مهم است اگر شما یک سیستم ایمنی ضعیف داشته باشید دندانپزشک را از این امر آگاه کنید.